به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

۱۵ خرداد، امام خمینی (ره) و نقش زنان

تاریخ انتشار: ۱۵ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۰۸۷۹۶

قیام ۱۵ خرداد بیشتر با نمود و جلوه‌های مردانه شناخته شده، شاید به این دلیل که اولین جرقه‌ها و خاستگاه آن حوزه علمیه قم بوده است. حوزه علمیه‌ای که در آن تاریخ، عمدتاً با حضور مردان شناخته شده بود. درحالی‌که این نهضت، جنبشی مردمی و فراگیر در سطوح مختلف جامعه، البته با مصادیق محدود در گام‌های اولیه رخ داده بود و بخش تاثیرگذار آن را نیز زنان تشکیل داده بودند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

چه مدارکی که در اسناد ساواک به دست آمده و حاکی از آن است که زنانی در صحن حرم حضرت معصومه (س) دست به تحصن زده و به شعار دادن به طرفداری از امام خمینی (ره) پرداختند و چه حکایات تاریخی که از حضور و مشارکت زنان در تظاهرات آن ایام می‌گوید، همگی نقش زنان را در جریانات ۱۵ خرداد تایید می‌کند.

این مشارکت تنها به تحصن و تظاهرات ختم نمی‌شد بلکه آنچه از تاریخ شفاهی دریافت می‌شود زنان با گشودن درِ منازل، پناه بسیاری از تظاهرکنندگانی بودند که در کوچه‌های شهر قم مورد تعقیب قرار گرفته بودند و مرهم گذار بر دیگران صدمه دیده و مجروحان حادثه دردناک ۱۵ خرداد.

تعبیر حضرت امام (ره) دلالت بر تاثیرگذاری عمیق این مشارکت دارد. ایشان در مقاطع مختلفی به نقش زنان در ۱۵ خرداد اشاره می‌کنند از جمله در ۱۹ فروردین ۱۳۶۳ می‌فرمایند که «نقش زن‌ها در جامعه آنقدری که من یادم هست و آنقدری که تاریخ به ما گفته است نهضت تنباکو، نهضت مشروطه و قضیه ۱۵ خرداد نقش زن‌ها بالاتر از مرد‌ها اگر نبود، کمتر نبود.»

سابقه مشارکت زنان در نهضت‌های ملی و دینی امام (ره) به مشارکت زنان در نهضت‌های گذشته مانند نهضت تنباکو و مشروطه اشاره می‌کنند، نهضتی که حرکت تحریم‌گرانه زنان موجب حفظ ایران از باج‌دهی و لغو امتیاز تنباکو شد در مشروطه نیز شاهد جانفشانی برخی زنان و مشارکت چشمگیرشان در اعتراضات و تحصن‌های مختلف هستیم؛ اگرچه با وجود مشارکت وسیع زنان در آن نهضت، جایگاه آنان در قانون مشروطه محفوظ نمی‌ماند و شاهد منع زنان از حق رای در قانون اساسی هستیم.

این حضور، ایستادگی و پایداری نه اولین حرکت زنان و نه آخرین آن بوده است، در مقاطع دیگر تاریخی نیز این حضور و مشارکت در عرصه‌های مختلف تداوم دارد. در حادثه دردناک مسجد گوهرشاد، تحصن‌کنندگان زن نقش آفرینند و شهدایی که از جمعشان برای حمایت از عفاف و حجاب تقدیم می‌شود. در مواقع گوناگون دیگر نیز زنان به میدان آمده‌اند. در خراسان در ۱۷ دی ۱۳۵۶ زنان محجبه با آمدن به خیابان مانع از جشن و شادمانی ۱۷ دی و بزرگداشت حرکت کشف حجاب می‌شوند و تا پای دستگیری و تحمل زندان پیش رفته و مقاومت می‌کنند.

جایگاه زنان در انقلاب سفید شاه و مواضع امام خمینی (ره)

انقلاب سفید و قبل از آن، مصوبات انجمن‌های ایالتی و ولایتی که بخشی از آن به مسئله زنان برمی‌گشت طبیعتاً باید مورد استقبال زنان قرار می‌گرفت و اینکه بانوان در برابر این انقلاب می‌ایستند و در حمایت از سخنان امام (ره) حرکت کرده و فریاد «یا مرگ یا خمینی» سر می‌دهند بیانگر آن است که آنان به خوبی نگاه امام را دریافته بودند که امام با ابزار قرار گرفتن زنان توسط شاه برای رسیدن او و قدرت‌های خارجی به مطامع دیگر و نوشتن دیکته‌های غربی بدون کم و کاست، مخالف هستند.

آنچه که برای امام (ره) مطرح بود ایستادگی در مقابل نفوذ آمریکا، مقابله با به رسمیت شناختن اسرائیل و رفرم آمریکایی، تبیین رفراندوم غیرقانونی شاه، افشای ماهیت اصلاحات ارضی، استفاده ابزاری و فسادخیز از زنان به نام تساوی و افشای سیاست دین‌زدایی رژیم شاه بود که بعضی از بخش‌های این حرکت به دلیل حساسیت عموم مردم نسبت به آن جلوه بیشتری پیدا کرد.

طرح مساله زنان تداعی گر کشف حجاب رضاخانی

تداعی خاطرات تلخ کشف حجاب رضا شاه در مواد انقلاب سفید شاه بیانگر این بود که فرزند خلف او به شکل دیگری و به نام آزادی و تساوی زنان به دنبال اجرایی سازی نقشه‌های غربی برای دین زدایی و تخدیر جامعه جوان می‌باشد که از جمله آن‌ها به سربازی فرستادن زنان بود و امام به شدت در برابر آن موضعگیری کردندامام اعلام می‌نماید که مسئله مشارکت زنان در جامعه نیست مسئله اهدافی است که به این نام رژیم دنبال میکند و بنای هویت زدایی از جامعه مسلمان را دارد:

«ما با ترقّی زن‌ها ضدیتی نداریم بلکه با فحشاء مخالفیم، با کار‌های غلط مخالفیم مگر مرد‌ها در این کشور آزادند که زن‌ها از این حق برخوردار باشند.»

امام در دیدار‌هایی که سال‌های بعد با زنان دارند به این مطلب اشاره میکند مثلاً در ۱۹ شهریور ۵۹ می‌فرمایند "قضیه کشف حجاب یک مطلب این بود که آن‌ها می‌خواستند زن‌ها را بیاورند در جامعه وارد کنند این‌ها دستوراتی بود که می‌گرفتند از خارج و برای اسارت ما اجرا میکردند" و بعد متذکر می‌شوند: این‌ها میخواستند زن را وسیله قرار بدهند برای اینکه سرگرمی حاصل شود برای اینکه جوان‌ها در کار‌های اساسی اصلا وارد نشوند طریق‌های مختلفی داشتند برای اینکه جوان‌های ما را دانشگاهی‌های ما را همه این قشر‌ها را نگذارند به فکر خودشان بیفتند به فکر مملکتشان بیفتند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز در ۱۹ دی‌ماه ۱۳۸۶ به همین امر اشاره می‌فرمایند: اینجور نبود که زن با برداشتن حجاب در میدان علم یا میدان سیاست یا میدان فعالیت‌های اجتماعی پیشرفت کند. همه این‌ها با حفظ حجاب و عفت ممکن بود و ما در نظام اسلامی آن را تجربه کردیم. برداشتن حجاب قدم‌هایی برای برداشتن عفت بود، برای برداشتن حیا در جامعه بود، برای سرگرم کردن مردم به عوامل بسیار قوی و نیرومند جنسی بود، برای اینکه از همه کار‌های دیگر بمانند یک مدتی هم موفق شدند.

ترغیب و تشویق امام به مشارکت اجتماعی زنان با پیروزی انقلاب اسلامی و پاکسازی محیط اجتماعی و وضع مقررات حریم‌مدار در ارتباط زن و مرد، شاهد تشویق و ترغیب امام راحل و مقام معظم رهبری به مشارکت بانوان در همه عرصه‌های علمی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بدون هرگونه محدودیت هستیم. امام به عنوان نماینده خود در هیات عالی‌رتبه اعزامی به روسیه، خانم دباغ را تعیین می‌کنند. همچنین از زنان می‌خواهند که در همه امور سیاسی کشور مداخله و مشارکت جدی داشته باشند.

باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی ازدواج و خانواده

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: قیام ۱۵ خرداد امام خمینی ه مشارکت زنان کشف حجاب ۱۵ خرداد نقش زن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۰۸۷۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آیا می شناسیدش؟

آیت الله سید مهدی امام جمارانی، و تو چه دانی او کیست؟ 

عالمی فرهیخته و دانا 

سیدی جلیل و فروتن 

جلوه ای از خلق خوش محمدی 

با سابقه ای طولانی در خدمتگزاری برای عامه مردم 

مورد احترام همه جناح ها 

میزبان امام خمینی (ره) 

کسی که خانه شخصی خود را در جماران برای سکونت امام خمینی در اختیار قرار داد  

خانه ای که قبل از انقلاب مأمن انقلابیون بود 

و حسینیه ای را که جد او بانی اش بود محل ملاقات های عمومی امام خمینی کرد. 

با این همه سوابق نسل جدید او را نمی شناسد و حق دارد 

چون بیش از پانزده سال است در صدا و سیما نه نامی از او برده می شود و نه تصویری 

ضد انقلاب هم که از او خوشش نمی آید تا او را معرفی کند 

پس جوان بیست ساله ایرانی از کجا او را شناخته باشد؟ 

چه می گویم، اصلا در این روزگار چه نیازی به شناخت چنین افرادی هست؟ 

امثال پناهیان و صدیقی کافی هستند تا شب و روز، شام و سحر، جمعه و غیر جمعه همه شبکه های صدا و سیما دربست در اختیار آنان باشد تا هرگونه اراده می کنند راجع به پیامبر و اسلام و امام زمان سخن بگویند و دین پاک و خالص مردم را دستکاری کنند.  

زمانه عجیبی است، سید مهدی امام جمارانی که از باب « اهل البیت ادری بما فی البیت» صدها خاطره شنیدنی و آموزنده از مصاحبت با امام خمینی در سینه دارد باید سکوت کند و مردم نباید در مناسبتها و سالگردهای رحلت امام و یا پیروزی انقلاب راجع به شخصیت و دیدگاه های امام از او بشنوند. بلکه شخصیت امام خمینی را در صدا و سیما از زبان کسانی باید آموخت که در تمام عمرحتی یک جلسه با امام همصحبت نبوده اند. چرا؟ پاسخ روشن است، تا امام را آن گونه معرفی کنند که در مسیر تحقق اهداف شان مفید و کارساز باشد و برای نسلی که باید برای اهداف خاص تربیت شوند کاربرد داشته باشد. امامی خشن، گوشت تلخ، وجودش پر از خشم مقدس نسبت به ملتهای جهان حتی به مردم خودش. 

 ولی امام جمارانی که از نزدیک شاهد رفتار و سیره امام بوده روایتهایی کاملا متفاوت دارد. یک بار ایشان برای ما نقل می کرد در ملاقاتهای پاریس یک روز دختر خانمی حدود بیست ساله با روسری و لباسی که نوعا ما اینگونه افراد را بد حجاب می نامیم از میان جمع برخاست و دو سؤال و تقاضا کرد. اول اینکه مشخص فرمایید مقصودتان از حجاب چیست؟ پاسخ امام خمینی یک جمله کوتاه بود فرمود همین که شما دارید. تقاضای دوم این بود که من مایلم با شما ازدواج کنم. با این سؤال عجیب توجه حاضران به چهره امام جلب شد که به عنوان یک مرجع تقلید و رهبر یک انقلاب بزرگ چه برخوردی خواهد داشت. امام با خنده ملیحی فرمودند پس خانم چی (امام همسرشان را همیشه با کلمه«خانم» خطاب می کردند) آن دختر بیست ساله گفت من در خدمت خانم خواهم بود. امام در میان خنده حضار فرمودند نه، ولی من دعا می کنم که یک همسر خوب و مورد پسند نصیبتان شود. 

رفتار امام خمینی، بنیانگذار انقلاب اسلامی کجا و برخوردهای کسانی که امروز به نام اسلام و انقلاب و امام و شهیدان با مردم دارند کجا! 

آری بیان اینگونه وقایع از سیره امام خمینی، از نگاه فرهنگی حاکم بر جامعه امروز، بدآموزی دارد و نباید مطرح شود. 

اما چند روز پیش سعادت یار شد و به همراه دو تن از دوستان شفیق به زیارت آقای امام جمارانی نایل شدم. 

محضرش شیرین و جذاب و سخنانش مثل همیشه دلنشین و سودمند بود 

حسرت خوردم چرا باید جامعه از چنین شخصیتهایی محروم باشد 

چرا نزدیکترین یاران امام باید یا محصور، یا محبوس، یا ممنوع التصویر و یا منزوی باشند؟ 

بگذریم، اگر خداوند توفیقی را بر این قلم عنایت کند زوایای ناشناخته ای را از راز انزوای یاران نزدیک امام خواهد نوشت. والسلام

محمدعلی خسروی